Uzlaşı belgesi taslağı taraflarca inceleniyor
Çevirenin Notu: Suriye Yönetimine yakın Al-Vatan Gazetesi Suriye Kürtlerinden eski milletvekili Ömer Ossi ile önemli bir söyleşi yaptı. Gazetenin web sayfasında 28 Ekim 2021 tarihinde yayımlanan söyleşi, Suriye Hükümeti ile PYD arasındaki görüş farklılıklarının ortadan kaldırılmasını hedefleyen yeni bir girişimle ilgili. Her ne kadar taraflar arasındaki ihtilaflar en azından mevcut koşullarda kısa zamanda ortadan kaldırılabilecek gibi değilse de yine de bu girişimin önemli olduğu kuşkusuzdur. Ayrıca, söyleşinin Al-Vatan Gazetesinde yayımlanmış olması, söz konusu girişimin Suriye Yönetimince desteklendiği ya da en azından başlatılmasına muvafakatinin olduğu şeklinde de yorumlanabilir.
Özellikle Türkiye’nin Suriye topraklarında yeni bir askeri harekâta girişmesinin konuşulduğu bugün, Suriye Yönetimi ile PYD-SDK arasındaki ihtilafların hallini ve kendi ifadelerine göre “Türkiye’ye karşı ortak savunma stratejisi geliştirilmesini” hedeflemesi nedeniyle bu girişime dair röportajın Türk kamuoyunun ilgisini çekeceğini düşünüyoruz. Bu bağlamda söz konusu söyleşinin büyük bölümünü çevirerek aşağıda yer verdik. Yine Türk kamuoyunun Suriye’deki ilgili tarafların konuya bakışını anlamada yardımcı olmak üzere, aşağıdaki söz konusu söyleşi-haberi aktarırken, gazetedeki metinde yer alan dil, tanımlama, sıfat ve terminolojiye “mümkün olduğunca” sadık kalmaya çalıştık:
Al-Vatan Gazetesi
Çeviren: Emir Aşnas – @asnasemir
“Suriye Kürtleri Ulusal/Yurtsever Girişimi Başkanı Ömer Ossi, Al-Vatan Gazetesi’ne yaptığı açıklamada, “Türkiye’nin Suriye topraklarına yönelik herhangi bir saldırısını” püskürtmede ortak koordinasyonun sağlanması amacıyla, Kürt taraflar ile Suriye Hükümeti arasındaki ihtilafların halline yönelik bir ulusal belge taslağı üzerinde anlaşıldığını açıkladı. Ossi kendisinin başkanı olduğu Girişim’in yaptığı bu çalışmanın, Türkiye’nin Suriye ulusal coğrafyasına yönelik “yayılmacı emellerine” karşı koyma ihtiyacının dayattığı ulusal sorumluluğun idraki sonucu olduğunu belirtti.
Ossi, Al-Vatan’a yaptığı açıklamada, bölgeyi kaynayan bir kazana çeviren bu tehlikeler karşısında Suriye Kürtleri Ulusal Girişimi’nin duyarlılığının ve Suriye’nin tüm bileşenlerinin ülkelerine yönelik kaygılarının bu ulusal belge taslağı hazırlıklarının yapılmasına neden olduğuna dikkat çekti. Ossi Suriyeli Kürt tarafı olarak, bazı Kürt ve Arap ulusal şahsiyetler, bazı Hristiyan aydınları, ileri gelen Süryaniler ve Cezire toplumunun tüm bileşenlerinden aşiret reisleriyle ulusal bir belge taslağı üzerinde uzlaştıklarını; bu belgenin Kürt taraflar ile
Suriye Hükümeti ile Kürt taraflar arasındaki farklılıkları çözme ve “Rejim” olarak adlandırdıkları Türkiye’nin iç sorunlarını ihraç etmek üzere Suriye’ye yönelik saldırılarını” püskürtmede ortak bir koordinasyonu sağlamak amacıyla hazırlandığını ekledi.
Ossi, söz konusu belgenin birçok madde içerdiğini, bu kapsamda Kürt sorununun Suriye’nin ulusal sorunu olduğuna ve bu nedenle çözümünün başka bir başkentte değil Şam’da çözülmesi gerektiğine, bu ulusal çözümün Suriye Kürtlerinin meşru haklarının tanınması temelinde olmasının yanı sıra Suriye ulusal coğrafyasının birliği ve egemenliği çerçevesinde anayasal güvenceler taşımasına dair hükümler olduğunu belirtti.
Ossi’’ye göre taslak belge ayrıca, Devlet Başkanı Beşar Esad’ın yeni Suriye hükümetinin ilk toplantısında yaptığı konuşmada belirttiği gibi ülke yönetiminde ademi merkeziyetçi sistemin benimsenmesine atıfta bulunuyor. Yine belge 107 sayılı Yerel Yönetim Kanunu’nun uygulanması gerekliliğine ve böyle bir durumda bu Kanun ile “Suriye Demokratik Konseyi – SDK” tarafından uygulanan “Özerk Yönetim” Yasasının birbirine yakınlaştırılabileceğine işaret ediyor. Bunlara ek olarak belge, dengeli kalkınmanın sağlanması ve Suriye devletinin siyasi, askeri, güvenlik ve idari kurumlarının Fırat’ın doğusu, Suriye Ceziresi ve diğer bölgelerde devletin kontrolü dışında kalan tüm alanlara iade edilmesi esasları doğrultusunda Fırat’ın doğusu ve Suriye Ceziresi bölgelerinin geliştirilmesi konularını da içermektedir.
Ossi, Kürt taraflar ile Suriye Hükümeti arasında Şam’da ciddi, acil ve ulusal bir Suriye diyaloğunun başlatılmasının ve Suriye Kürtleri Ulusal Girişimi’nin bu diyalogun bir parçası olarak yerini almasının bu taslak belgenin hükümlerinden birisi olduğuna işaret etti.
Ossi, ulusal nitelik taşıyan bu belgenin, Suriye Kürtleri Ulusal Girişimi tarafından “Özerk Yönetim”e resmi olarak iletilmesinin yanı sıra diğer bazı Suriye Kürt güçlerine ve Şam’daki yetkili resmi makamlara sunulduğunu, dolayısıyla belgenin halen müzakere edilebilir ve değiştirilebilir bir taslak olduğunu, tarafların hâlihazırda bu belgeyi incelemekte olduklarını vurguluyor.
Ossi, bu belgenin muhalif Kürtler ve hükümet yanlısı taraflar arasında ciddi ve acil bir diyalogun başlatılması ve Şam’da hükümetin masasına konularak bir orta yol bulunması açısından uygun bir zemin oluşturduğunu, bazı görüş ayrılıklarına dair sorunların çözümünde bir orta yol bulmanın zor olmadığını belirterek her iki taraftan “turuncu” da olsa bir cevap aldıklarında belgeyi Kamışlı şehrinde basının önünde resmi olarak duyuracaklarını ifade etti. Suriye’nin kuzeyinde gerek Tel Rıfat ve Münbiç’te gerek Fırat’ın doğusunda “SDG”nin kontrol ettiği bölgelerde ivedi tehlikelerin ortaya çıktığına, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın aleni bir şekilde “SDG”ye karşı askeri hedefleri çeşitlendirme”nin yanı sıra Suriye Ordusuna karşı da tehditlerde bulunduğu ve Suriye Arap Ordusu’nun sınırlardaki varlığının Türk ulusal güvenliğine tehdit oluşturduğunu ifade ettiğine dikkat çekti.”
