İsrail Perşembe günü dört uluslararası medya kuruluşunu (New York Times, CNN, Associated Press ve Reuters) Gazze’deki dört foto muhabirinin ‘davranışları’ nedeniyle eleştirdi ve 7 Ekim’de başlayan Aksa Tufanı operasyonunu önceden bildiklerini ileri sürdü.
Haber ajansları İsrail hükümetinin yaklaşan saldırıyı önceden haber aldıkları yönündeki suçlamasını şiddetle reddederken New York Times‘çirkin suçlamaların’ hem İsrail hem de Gazze’deki gazetecileri tehlikeye attığını söyledi.
İsrail İletişim Bakanı Shlomo Karhi yabancı medyayı Hamas saldırıları hakkında bilgi sahibi olan kişileri istihdam etmekle suçladı. X’te yaptığı açıklamada, “Fotoğrafçılar ve diğerleri de dahil olmak üzere kuruluşunuzdaki bazı kişilerin bu korkunç eylemler hakkında önceden bilgi sahibi oldukları ve faillerle rahatsız edici bir bağlantı kurmuş olabilecekleri dikkatimizi çekti,” dedi.
İsrail hükümetinin basın ofisi direktörü Nitzan Chen, dört kuruluşun İsrail’deki büro şeflerine bir mektup yazarak Aksa Tufanı sırasında dört fotoğrafçının davranışlarına ilişkin açıklama istedi.
POLITICO tarafından görülen İsrail’in mektubunda, foto muhabirleri İsrail sınırına ‘Hamas teröristleriyle birlikte gelmek, İsrailli sivillerin öldürülmesini, askerlerin linç edilmesini ve Gazze’ye kaçırılmalarını belgelemekle’ suçlandı ve İsrail yanlısı bir sivil toplum kuruluşu tarafından Çarşamba günü yayınlanan ‘rahatsız edici bulgulara’ yanıt verilmesi istendi.
İsrail’in açıklama talebi Honest Reporting tarafından hazırlanan bir raporun ardından geldi. STK tarafından ortaya atılan en ciddi soru, fotoğrafçıların saldırının planlandığından haberdar olup olmadıkları ve Hamas milislerini yakın mesafeden takip etmek için Cumartesi sabahı hazır olup olmadıklarıydı.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun ofisi, gazetecilerin ‘bu suçları durdurmaya çalışmak’ yerine kayıt altına almaları gerekip gerekmediği sorusu üzerine daha da ileri giderek gazetecilerin ‘insanlığa karşı işlenen suçlara ortak olduklarını’ söyledi. Netanyahu’nun savaş kabinesinin üyesi Benny Gantz, operasyon sırasında olay yerinde olan fakat ‘çocuklar katledilirken seyirci kalmayı tercih eden gazetecilerin teröristlerden hiçbir farkı olmadığını ve bu şekilde muamele görmeleri gerektiğini’ savundu.
STK’nın raporunda, isimleri ilk olarak AP’nin fotoğraf jeneriğinde yer alan dört foto muhabirinden ikisinin aynı zamanda CNN ve New York Times için serbest çalışan kişiler olduğu belirtildi. Reuters, Hamas’ın sızma harekatı başladığı sırada sınırda bulunan diğer iki foto muhabirinin fotoğraflarını da yayınladı.
Perşembe günü İsrail hükümetinin basın ofisi X’te bir açıklama yayınlayarak dört fotoğrafçıyı ‘militanlarla birlikte sınır tellerini aşarak İsrail’e girdikleri, sivillerin öldürülmesini, cesetlerin istismar edilmesini ve kadın ve erkeklerin kaçırılmasını görüntüledikleri için her türlü mesleki ve ahlaki kırmızı çizgiyi’ aşmakla suçladı.
Medya gruplarından açıklamalar
Perşembe günü Reuters, AP ve The New York Times, 7 Ekim saldırıları hakkında önceden bilgi sahibi olduklarını reddeden açıklamalar yayınladı.
Reuters özellikle Hamas’a iliştirilmiş bir foto muhabiri olduğu yönündeki iddialara karşı çıktı. Fotoğrafları 7 Ekim sabahı sınırda bulunan Gazze merkezli iki serbest fotoğrafçıdan aldığını ve ajansın bu iki fotoğrafçıyla da önceden bir ilişkisi olmadığını söyledi.
“Reuters tarafından yayınlanan fotoğraflar, Hamas’ın İsrail’in güneyine roket atmasından iki saat sonra ve İsrail’in silahlı kişilerin sınırı geçtiğini açıklamasından 45 dakika sonra çekildi,” diyen ajans, çalışan gazetecilerinin Honest Reporting raporunda atıfta bulunulan yerlerde sahada olmadığını da ekledi.
AP ise 7 Ekim saldırıları gerçekleşmeden önce hiçbir bilgisi olmadığını, ajansın aldığı ilk fotoğrafların saldırıların başlamasından bir saatten fazla bir süre sonra çekildiğini gösterdiğini savundu. AP, “Saldırılar sırasında hiçbir AP çalışanı sınırda değildi ve hiçbir AP çalışanı da sınırı geçmedi,” dedi.
Açıklamada, raporda adı geçen fotoğrafçılardan biri olan ve AP ve Gazze’deki diğer uluslararası haber kuruluşları için zaman zaman serbest çalışan Hassan Eslaiah ile ajansın artık çalışmadığı da eklendi. Honest Reporting’in raporunda Eslaiah’ın Hamas liderlerinden Yahya Sinvar tarafından öpülürken gülümseyen bir fotoğrafı yer alıyor.
New York Times suçlamaları ‘gerçek dışı’ ve ‘çirkin’ olarak nitelendirerek İsrail ve Gazze’de sahada çalışan gazetecileri riske attığını belirtti. Ayrıca Honest Reporting’i, aralarında Yousef Masoud’un da bulunduğu Gazze’de çalışan birkaç serbest foto muhabirine karşı muğlak iddialarda bulunmakla eleştiren gazete, Masoud’un saldırı günü New York Times için çalışmadığını ancak yayın için ‘önemli işler yaptığını’ açıkladı.
CNN raporla ilgili herhangi bir açıklama yapmadı. Fakat İsrailli Ynet kanalı, Eslaiah ile ilişkilerini kestiğini aktardı. Ynet’in aktardığına göre bir CNN sözcüsü, “Birçok uluslararası ve İsrailli yayın kuruluşuyla çalışmış olan serbest foto muhabiri Hassan Eslaiah ile ilgili makale ve fotoğraftan haberdarız. Şu ana kadar bizim için yaptığı çalışmaların gazetecilik açısından doğruluğundan şüphe etmek için bir neden bulamamış olsak da, kendisiyle tüm ilişkilerimizi askıya almaya karar verdik,” dedi.
