Hamas, Mısır ve Katar’ın ateşkes önerisini kabul ettiğini açıklasa da İsrail bu önerinin taleplerin ‘kendi taleplerinin gerisinde kaldığını’ söyleyerek reddetti.
Üç aşamadan oluşan teklif, Gazze’ye yönelik savaşın sona ermesinin yanı sıra bölgede tutulan İsrailli esirlerin ve İsrail hapishanelerinde tutulan Filistinlilerin serbest bırakılmasını öngörüyor.
Anlaşma olup her biri altı hafta sürecek üç aşamadan oluşacaktı. İlk aşamada Hamas ve İsrail arasındaki çatışmaların geçici olarak durdurulmasının yanı sıra İsrail güçlerinin doğuya, Gazze’nin daha yoğun nüfuslu bölgelerinden uzağa ve İsrail ile Filistin bölgesi arasındaki sınıra doğru çekilmesi öngörülüyor. Buna göre İsrail uçakları ve insansız hava araçları da Gazze üzerinde her gün 10 saat, esirlerin serbest bırakıldığı günlerde ise 12 saat süreyle uçmayacak.
Hamas ilk aşamada 33 esiri (hayatta olan ya da ölen esirlerin naaşları) kademeli olarak serbest bırakacak. Esirler arasında kadınlar, 50 yaşın üzerindekiler, hasta olanlar ya da 19 yaşın altında asker olmayanlar bulunacak. Sağ olarak serbest bırakılan her bir sivil İsrailli esir için İsrail alıkoyduğu 30 Filistinliyi serbest bırakacak. Hamas tarafından serbest bırakılan her kadın asker için İsrail 50 Filistinliyi serbest bırakacak.
Ablukayı sona erdirme planı
İşgal güçlerinin çekilmesi, yerinden edilmiş Filistinli sivillerin Gazze’deki evlerine dönmelerine olanak sağlayacak ve bu da Hamas’ın esirleri serbest bırakmasıyla aşamalı olarak gerçekleşecek. Anlaşma ayrıca Gazze’de yeniden inşa çalışmalarının bu aşamada başlamasını ve yardım akışının yanı sıra UNRWA ve diğer yardım kuruluşlarının sivillere yardım için çalışmasına izin verilmesini öngörüyor.
Anlaşmanın ikinci aşamasında askeri operasyonlar kalıcı olarak sona erecek ve İsrail Gazze’den tamamen çekilecekti. Ayrıca, bu kez Gazze’de esir tutulan askerler de dahil olmak üzere kalan tüm İsrailli erkekleri kapsayan bir esir takası daha yapılacaktı. İsrailliler, henüz belirlenmemiş sayıda Filistinli mahkum karşılığında serbest bırakılacaktı.
Üçüncü aşamada ise her iki tarafın elinde bulunan esir ve mahkumların kalıntılarının takas edilmesi öngörülüyor. Kalkınma tarafında ise bu aşama Gazze için üç ila beş yıllık bir yeniden inşa planını ve belki de en önemlisi İsrail’in bölgeye uyguladığı ablukanın sona erdirilmesini içerecek.
İsrail top çevirirken işgale devam ediyor
İsrail pazartesi günü, uluslararası muhalefete rağmen Gazze’nin güneyine askeri harekât başlatmaya hazırlanırken Refah’ın doğusundaki Filistinlilere bölgeyi terk etmelerini söylemişti.
Hamas yöneticilerinden Halil el Hayye’nin de ifade ettiği gibi top İsrail’in sahasında. İsrailliler buna ihtiyatla karşılık verdi. İsrail medyasında çıkan ilk haberler Hamas’ın kabul ettiği anlaşmanın İsrail’in tartıştığı anlaşma olmadığı mesajını veriyordu.
Bu arada aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir hemen sosyal medya üzerinden anlaşmayı reddetti ve Refah’ın işgal edilmesi çağrısında bulundu.
Reuters haber ajansına konuşan İsrailli bir yetkili, Hamas’ın açıklamasının “İsrail’i anlaşmayı reddeden taraf gibi göstermeyi amaçlayan bir hile gibi göründüğünü” de sözlerine ekledi.
Sonunda İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu anlaşmanın İsrail’in taleplerini karşılamadığını ancak müzakerecilerle görüşmek üzere Kahire’ye bir heyet göndereceğini söyledi.
İsrail savaş kabinesinin oybirliğiyle “Hamas’a askeri baskı uygulamak için Refah’taki operasyona devam etme” kararı aldığını ve pazartesi gecesi İsrail’in Gazze’nin güneyine yoğun hava saldırıları düzenlediğini de sözlerine ekledi.
